როდესაც მშობლები დახმარებას ფსიქოლოგებს, ნევროლოგებს, ფსიქიატრებს მიმართავენ, მათ ხშირად სურთ ექიმმა ან სპეციალისტმა შეცვალოს ბავშვი. ისეთი სურვილია (ხშირად მაინც უგონო მდგომარეობაში), რომ ექიმი ჯადოსნურ აბს მისცემს, ბავშვი კი მორჩილი გახდება, ან დააჭირეთ ღილაკს სადმე ბავშვს, რომ მას სურს სკოლაში წასვლა ან ბრძოლის შეწყვეტა. მართლა ასე მარტივია? Აშკარად არა. ბავშვი არის "ოჯახის" სისტემის ნაწილი, რაც მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული, როდესაც აპირებს შეცვალოს მისი ქცევა.
სპეციალისტებთან კონტაქტის ფაქტი უკვე ნაბიჯია სწორი მიმართულებით პოზიტიური ცვლილებებისთვის. მაგრამ მშობლების უმეტესობას, სპეციალისტთან კონსულტაციისთვის, სრულიად ავიწყდებათ, რომ ბავშვი იმ სისტემის ნაწილია, რომელსაც ოჯახი ეწოდება. რაც უფრო პატარაა ბავშვი, მით უფრო ძლიერია ამ სისტემის გავლენა მასზე.
ბავშვი არ იზრდება ველურ ტყეში (თუ ვსაუბრობთ საშუალო ოჯახზე და არა მონადირის ოჯახზე). ის იზრდება ოჯახისა და მეგობრების გარემოცვაში. ამიტომ, იგი იღებს ოჯახურ ღირებულებებს, ავითარებს ამ სისტემასთან ურთიერთობის საკუთარ გზებსა და მექანიზმებს. როგორც ნებისმიერ სხვა სისტემაში, ოჯახში უკიდურესად რთულია ერთი ელემენტის შეცვლა სხვებზე ზემოქმედების გარეშე.
ასე გამოდის, რომ ბავშვი თვეების განმავლობაში (ან თუნდაც წლები) მიდის ფსიქოლოგთან ჰიპერაქტიურობის შესახებ, მაგალითად; და ეს არასოდეს ხდება უფრო მშვიდი. Რა არის მიზეზი? შეიძლება ფსიქოლოგი არც ისე კარგია. მაგრამ რა მოხდება, თუ თქვენ უკვე შეცვალეთ უამრავი ფსიქოლოგი, მაგრამ შედეგი მაინც არ არის? მიზეზი კი იმაში მდგომარეობს, რომ გარემო, ოჯახი აიძულებს ბავშვს ჩვეული რეაგირება მოახდინოს სიტუაციებზე.
ქცევის შეცვლის, ბავშვის გამოცდილებაზე ზემოქმედების მიზნით, პირველ რიგში, მისი ოჯახის წევრებმა უნდა შეცვალონ ქცევა. ეს ეხება არა მხოლოდ მშობლებს, არამედ ყველას, ვინც მჭიდრო კავშირშია ბავშვთან. გარემოს ახალი ქცევა აიძულებს ბავშვის ფსიქიკას მოძებნოს რეაგირების ახალი გზები. აქ უკვე შესაძლებელია ბავშვის ახალი ქცევის სწავლება, მისი ფობიების განკურნება და ა.შ. ფსიქოლოგთან ნებისმიერ სესიას არანაირი გავლენა არ ექნება მანამ, სანამ ბავშვის ოჯახიც არ დაიწყებს ცვლილებას.
დაიწყეთ საკუთარი თავისგან: თქვენ შვილზე უფროსი და ჭკვიანი ხართ, მასზე გამოცდილი. მაშინ რატომ არ უნდა შეწყვიტოთ მოთხოვნა, რომ მან დაიწყოს შეცვლა და შეცვალოს დამოკიდებულება სიტუაციის მიმართ, ბავშვთან ურთიერთობის გზები. მანამდე თქვენმა მოქმედებამ არადამაკმაყოფილებელი შედეგი გამოიწვია.
ნუ დააყენებთ ბავშვს წინა პლანზე და ყოველთვის ადანაშაულეთ მას ყველა ცოდვაში. ალბათ თქვენ თვითონ სადღაც ცუდი მაგალითი მიანიჭეთ ან აიძულოთ იგი გარკვეულწილად ემოქმედა. მაგალითად, როდესაც ბავშვს ტყუილში ადანაშაულებთ, გახსოვთ, რამდენად ხშირად იტყუებით წვრილმანებზე? ისე, მათ არ გადაიხადეს მგზავრობის საფასური, რადგან ინსპექტორმა ვერ შეამჩნია. ან დილით ტელეფონით უთხრა შენს უფროსს, რომ უკვე მანქანით მიდიოდი ოფისში და შენ თვითონ მხოლოდ ისაუზმებდი. პატარა რამ, არა? მაგრამ ეს ნიშნავს, რომ თქვენ თვითონ უშვებთ ტყუილს თქვენს ოჯახში. რატომ დაადანაშაულა ბავშვი ამაში? მისთვის ტყუილია ტყუილი, რომ საშინაო დავალება შეასრულა. ან კიდევ ერთი მაგალითი: თქვენ მოითხოვთ საკუთარი თავის, როგორც მშობლის პატივისცემას. მაგრამ ამავე დროს, შენ თვითონ გაქვს საშინელი ურთიერთობა მშობლებთან.
ბავშვი არის რთული ორგანიზმი და სისტემის ნაწილი, რომელსაც ოჯახი ეწოდება. თუ გსურთ შეცვალოთ მისი ქცევა, მზად იყავით შეცვალოთ საკუთარი თავი. მზად იყავით შეცვალოთ თქვენი ურთიერთობა არა მხოლოდ თქვენს შვილთან, არამედ ოჯახის სხვა წევრებთანაც. ეს შეიძლება ბევრად უფრო რთული იყოს, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს. მაგრამ ის ნაყოფს იძლევა. გაცილებით ადვილია ბავშვის ფსიქოლოგის კაბინეტში შეყვანა და თქვა: "გააკეთე მასთან რამე!" მხოლოდ შედეგიც გაცილებით ნაკლები იქნება, თუ საერთოდ.
