როდესაც ბავშვი მოზარდობას მიაღწევს, მშობლები შენიშნავენ, რომ მასთან ურთიერთობა იძაბება და რთულდება, ზოგჯერ კი აუტანელიც კი ხდება. ეს პრობლემა ყველაზე ხშირად გვხვდება ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში. ბავშვი ბავშვობიდან ზრდასრულობამდე იწყებს გარდამავალ პერიოდს, რომლის ხანგრძლივობა იცვლება მისი განვითარების ტემპის გათვალისწინებით. როგორც წესი, სამი ან ოთხი წლის შემდეგ ყველაფერი ნორმალურად ბრუნდება. მაგრამ რამდენად რთულია ამ წლების გავლა და რამდენი შეცდომაა დაშვებული ამ დროის განმავლობაში.
თინეიჯერობის ძირითადი მახასიათებელია ორგანიზმში მკვეთრი ჰორმონალური და ფუნქციური ცვლილებები. ეს აისახება მოზარდის ფსიქიკურ მდგომარეობაში. ის ხდება უფრო დაუცველი, ემოციურად არასტაბილური, ასრულებს აუხსნელ ლოგიკის, მოქმედებების თვალსაზრისით.
თინეიჯერს უვითარდება "ზრდასრულობის გრძნობა", რომლის მხარდაჭერასაც მშობლები სჭირდებათ, რაც ყოველდღიური ცხოვრების მაგალითებით დაადასტურა: "შენ დამეხმარე …, შესამჩნევად მომწიფდი, ბევრი რამ ისწავლე", "შენ გააკეთე … უკვე როგორც ზრდასრული დამოუკიდებელი ადამიანი, მე ძალიან კმაყოფილი ვარ”და ა.შ. პ.
გარდა ამისა, ბევრი მშობელი ამჩნევს, რომ მოზარდი რომ გახდეს, მათი შვილები უფრო მეტად ისურვებენ თანატოლებთან ურთიერთობას, მათ შეუძლიათ საათობით დაელაპარაკონ მათ ტელეფონით. ესეც ამ ასაკის ერთ-ერთი მახასიათებელია. და რაც უფრო რთულდება მოზარდის ურთიერთობა მშობლებთან, მით უფრო უსმენს თანატოლების აზრს. ეს იმიტომ ხდება, რომ ის მათ უფრო მეტად ენდობა. ამ ასაკობრივი პერიოდის განმავლობაში ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლებისთვის ნდობის შენარჩუნება და ურთიერთგაგება შვილთან ურთიერთობისას.
კომუნიკაცია ჩვენი ურთიერთობის დიდი ნაწილია. ეს ადასტურებს მის მნიშვნელობას ადამიანის დაბადებიდანვე. კომუნიკაციის წყალობით, ჩვენ შეგვიძლია სიცოცხლისთვის შევინარჩუნოთ "ნდობისა და გაგების ძაფი" ან გავანადგუროთ ის ბავშვის განვითარების ნებისმიერ ეტაპზე (უფრო ხშირად მოზარდებში). კონფიდენციალური კომუნიკაცია, უპირველეს ყოვლისა, უნდა ემყარებოდეს ბავშვის, როგორც ადამიანის მიმართ დამოკიდებულებას დაბადებიდანვე. აუცილებელია პატივი სცეს მის აზრს და გაითვალისწინოს ერთობლივი გეგმების შედგენისას. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მოზარდობის პერიოდში. ბავშვთან ურთიერთობისას ყველაზე მთავარი გულწრფელობაა. თინეიჯერები განსაკუთრებით მგრძნობიარენი არიან ტყუილისკენ. ამ ასაკში მათ უფრო უჭირთ მშობლების პატიება გულწრფელობისთვის. ზოგჯერ ისინი მას საერთოდ არ აპატიებენ. ამ ასაკის ბავშვთან ურთიერთობის დამყარებისას მნიშვნელოვანია, მშობლებმა გაითვალისწინონ მისი ასაკობრივი მახასიათებლები. მშობლების დასახმარებლად, მოზარდთან ეფექტური კომუნიკაციის რამდენიმე გზა არსებობს. მათი ყოველდღიურ ცხოვრებაში გამოყენება ხელს შეუწყობს მშობლებსა და მათ შვილებს შორის ნდობისა და ურთიერთგაგების შენარჩუნებას:
უსმენთ ბავშვს, აცნობეთ მას და გრძნობს, რომ გესმით მისი მდგომარეობა, გრძნობები, დაკავშირებული იმ მოვლენასთან, რომლის შესახებაც ის გიყვებათ. ამისათვის მოუსმინეთ ბავშვს, შემდეგ კი თქვენი სიტყვებით გაიმეორეთ ის, რაც მან გითხრათ. თქვენ მოკლავ სამ ფრინველს ერთი ქვით:
- ბავშვი დარწმუნდება, რომ შეგიძლიათ მისი მოსმენა;
- ბავშვს შეეძლება ისე მოისმინოს საკუთარი თავი, თითქოს გარედან და უკეთ გაიგოს მისი გრძნობები;
- ბავშვი დარწმუნდება, რომ სწორად ესმით.
ჩაატარეთ საუბარი სერიოზულ თემაზე, როდესაც სხვა არავინ არის. უყურეთ თქვენს ტონს საუბარში. ის არ უნდა დამცინოდა. შეინარჩუნეთ მშვიდი ტონი, ყურადღებით მოუსმინეთ. თქვენ არ უნდა გქონდეთ მზა პასუხები ყველა კითხვაზე;
შეეცადეთ არ თქვათ:”არ მაინტერესებს იქ რა გააკეთეს, მაგრამ შენ უკეთესად არ ჩაერთო ამაში”,”მე ვიცი რა არის თქვენთვის საუკეთესო”,”გააკეთე ის, რასაც გეუბნები და პრობლემა მოგვარდება”.
ხელი შეუწყეთ და წაახალისეთ ბავშვი უსიტყვოდ. ღიმილი, ჩახუტება, თვალის ჩაკვრა, მხარზე მიხეთქება, თავი გააქნია, თვალებში ჩახედა, ხელი აიღო.
არასოდეს შეადარო მას ვინმესთან, არ უთხრა, რომ ის სხვის მსგავსი უნდა იყოს.
ურჩიეთ თქვენს შვილს, მაგრამ მიეცით მას თავისუფლება, აირჩიოს რა უნდა გააკეთოს.
უსმენთ ბავშვს, უყურებთ მის მიმიკებს და ჟესტებს, აანალიზებთ მათ.ზოგჯერ ბავშვები გვარწმუნებენ, რომ კარგად არიან, მაგრამ აკანკალებული ნიკაპი ან თვალები ანათებს სულ სხვა რამეზე მეტყველებს. როდესაც სიტყვები და მიმიკა არ ემთხვევა ერთმანეთს, ყოველთვის უპირატესობა მიანიჭეთ მიმიკებს, მიმიკებს, პოზას, ჟესტებს, ხმის ტონს.
არასოდეს შეამციროთ ბავშვი სიტყვებით.
ნუ დააყენებთ თქვენს შვილს არასასიამოვნო მდგომარეობაში უცხო ადამიანების თანდასწრებით.
თქვენი ბავშვის წახალისებისას, გააგრძელეთ საუბარი და აჩვენეთ, რომ გაინტერესებთ ის, რასაც ის გეუბნებათ. მაგალითად, ჰკითხეთ: "რა მოხდა შემდეგ?" ან "მითხარი ამის შესახებ …".
მოიხედეთ ტელევიზორიდან და განათავსეთ გაზეთი, როდესაც თქვენს შვილს სურს თქვენთან საუბარი.
თქვენს შვილს განუმარტეთ, რომ თქვენ ის დაინტერესებული ხართ და ყოველთვის მზად ხართ დასახმარებლად.
