წითელა მწვავე ინფექციური დაავადებაა, რომელიც გადადის ჰაერწვეთოვანი გზით. ეს გავლენას ახდენს კანზე და ზედა სასუნთქ გზებზე. წითელა განსაკუთრებით საშიშია ბავშვობაში, შესაბამისად, ამ დაავადების საწინააღმდეგო სპეციალური ვაქცინა მთელ მსოფლიოში რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში გამოიყენება. ასეა თუ ისე, ღირს ვაქცინაციის დადებითი და უარყოფითი მხარეების გათვალისწინება, ვინაიდან პროცედურა ყოველთვის არ მიდის შედეგების გარეშე.
როგორ ხორციელდება წითელას ვაქცინაცია რუსეთის ფედერაციაში
დღეისათვის რუსეთის ფედერაციაში გამოიყენება რუსული და უცხოური წარმოების შემდეგი ვაქცინები:
- წითელას საწინააღმდეგოდ (წითელას მშრალი ვაქცინა, ავენტის პასტერი);
- ორკომპონენტიანი წითელა-ყბაყურას ვაქცინა (ყბაყურა-წითელას ვაქცინა, Merck Sharp & Dohme);
- წითელა-ყბაყურას სამკომპონენტიანი ვაქცინა (პრიორიქსი, Smithkline Beecham Biologicals).
ვაქცინების განსხვავებული შემადგენლობის მიუხედავად, ყველა მათგანი აჩვენებს იმუნოგენურობის (დამცავი იმუნიტეტის ფორმირება) და ტოლერანტობის კარგ დონეს. განსხვავება მხოლოდ იმაშია, რომ იმპორტირებული წამლები მზადდება ქათმის კვერცხის ემბრიონების საფუძველზე და, შესაბამისად, არ არის შესაფერისი ქათმის ცილაზე ალერგიული რეაქციის მქონე ადამიანებისთვის. რუსული ვაქცინები მზადდება იაპონური მწყერის ემბრიონის საფუძველზე და არის ჰიპოალერგიული, ამიტომ ისინი ინიშნება უმეტეს პაციენტებში.
წითელას (აგრეთვე ყბაყურასა და წითურას) საწინააღმდეგო ვაქცინაცია ხორციელდება პრევენციული ვაქცინაციის ეროვნული კალენდრის შესაბამისად, რომელსაც ამტკიცებს რუსეთის ფედერაციის მთავრობა. ამჟამად, ვაქცინაციას უკეთებენ ბავშვებს 12 თვის ასაკში (სხეულში დედის ანტისხეულების გაუჩინარების შემდეგ, რომლებიც ადრე პლაცენტის საშუალებით იყო გადატანილი) და 6 წლის განმავლობაში (სკოლამდელი ასაკის ბოლოს).
გარდა ამისა, ტარდება რუტინული ვაქცინაცია 15-დან 17 წლამდე ასაკის ბავშვებში, აგრეთვე 35 წლამდე ასაკის მოზარდებში, თუ ისინი ადრე არ არიან ვაქცინირებული ან არ აქვთ ინფორმაცია წითელას ვაქცინაციის შესახებ. ერთხელ ვაქცინირებული პირები ექვემდებარებიან ერთჯერად იმუნიზაციას (ვაქცინაციებს შორის ინტერვალი უნდა იყოს მინიმუმ სამი თვე).
ვაქცინაციის პროცედურა
სამედიცინო ინსტრუქციის შესაბამისად, წითელას ვაქცინა კანქვეშ იტარება სკაპულის ქვეშ ან კუნთში მხრის მიდამოში (ექიმი განსაზღვრავს ინექციის სპეციფიკურ ადგილს). თუ საჭიროა ერთდროულად რამდენიმე მონო ვაქცინის გამოყენება, ისინი უნდა გაუკეთონ სხეულის სხვადასხვა ნაწილს ცალკეული შპრიცებით. კომბინირებული ვაქცინები შედგენილია ერთ შპრიცში.
ბავშვის მშობლებს ეძლევათ უფლება აირჩიონ აცრილი ვაქცინა, მაგრამ მხოლოდ ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ შეძენილი მედიკამენტები მიიღება უფასოდ. ამ ვაქცინების უარის თქმის შემთხვევაში, ახალი წამლების შეძენას მშობლები საკუთარი ხარჯებით ახორციელებენ. პროცედურა ტარდება როგორც ქალაქის საავადმყოფოებში, ასევე ვაქცინაციის მრავალ ცენტრში, რომელთა წარმომადგენლები ვალდებულნი არიან მიაწოდონ ყველა საჭირო ინფორმაცია თითოეული ვაქცინის შესახებ.
წითელას ვაქცინაციის უპირატესობები
წითელას ამჟამინდელი ვაქცინის მთავარი უპირატესობა მისი ეფექტურობაა. ბავშვობაში ორი რუტინული ვაქცინაციის შემდეგ, წითელათი დაინფიცირების ალბათობა პრაქტიკულად 1% -მდე იკლებს. სხეული იძენს დამცავ იმუნიტეტს ინექციური ვაქცინის ანტიგენების ჩახშობით, თითქოს ეს ჩვეულებრივი ველური წითელა ვირუსი იყოს.
ვაქცინის კიდევ ერთი პლუსია ნეგატიური შედეგების თითქმის სრული არარსებობა. ბავშვებისა და მოზარდების უმეტესობა ვერც კი ამჩნევს კეთილდღეობის დროებით გაუარესებას. ამავე დროს, ნებადართულია წყლის პროცედურები და მზის აბაზანების მიღება და მოზრდილებს არ აქვთ აკრძალვა მოგვიანებით ალკოჰოლის გამოყენების შესახებ.
ზოგიერთი სხვა ვაქცინაციისგან განსხვავებით, წითელას ვაქცინაცია ნებადართულია მაშინაც კი, თუ არ არსებობს ჩანაწერები წინა პროცედურებზე, და ადამიანს უბრალოდ არ ახსოვს ჰქონდა თუ არა ეს.გარდა ამისა, პრევენციული ვაქცინაციის ეროვნული კალენდრის დოკუმენტის თანახმად, წითელას ვაქცინების დანიშვნა ნებადართულია ერთდროულად სხვა კალენდარულ და ექსტრა კალენდარულ ვაქცინებთან (ტუბერკულოზის პროფილაქტიკის ვაქცინების გარდა). ეს ნიშნავს, რომ ერთდროულად შეიძლება გაკეთდეს რამდენიმე აუცილებელი ვაქცინაცია, იმ პირობით, რომ ისინი ტარდება სხეულის სხვადასხვა ნაწილში სხვადასხვა შპრიცებით.
წითელას ვაქცინაციის უარყოფითი მხარეები
ნებისმიერი ვაქცინაცია, მათ შორის წითელას საწინააღმდეგოდ, შეიძლება გამოიწვიოს სხეულის რეაქცია მცირე რაოდენობით ვირუსზე. ზედიზედ რამდენიმე დღის განმავლობაში ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს სიცხე, ასევე ალერგიული რეაქცია ინექციის ადგილის სიწითლის სახით. ამ მხრივ, ვაქცინა არ არის შესაფერისი სისხლის ავთვისებიანი დაავადებების, ნეოპლაზმების და იმუნიტეტის სხვადასხვა პრობლემის მქონე ადამიანებისთვის.
იშვიათ შემთხვევებში შესაძლებელია შემდეგი ვაქცინაციის შემდგომი გართულებები:
- ანაფილაქსიური შოკი (არტერიული წნევის მკვეთრი ვარდნა და გულის რითმის დარღვევები);
- აფებრული კრუნჩხვები;
- ენცეფალიტური რეაქცია (სეროზული მენინგიტი).
ამასთან, კანონის თანახმად, ვაქცინაციის შემდგომი გართულების შემთხვევაში, მოქალაქეები ექვემდებარებიან სოციალურ დაცვას. ჯანმრთელობის გაუარესების შემთხვევაში, სახელმწიფო ვალდებულია დაზარალებულს ან მის ნათესავებს გადაუხადოს შემწეობა 10 ათასი რუბლის ოდენობით, ხოლო გარდაცვალების შემთხვევაში - 30 ათასი მანეთი. ადამიანებს, რომლებმაც მიიღეს ინვალიდობა უხარისხო ან არასწორად ჩატარებული ვაქცინაციის გამო, უვადოდ გადაეცემათ ყოველთვიური გადასახადი 1000 მანეთი.
წითელას (ყბაყურა, წითურა) საწინააღმდეგო ვაქცინაციას აქვს მრავალი უკუჩვენება, რაც მოიცავს:
- მწვავე ინფექციური და არაინფექციური დაავადებები ნებისმიერ ფაზაში (პროცედურა გადაიდო რემისიის ან გამოჯანმრთელებამდე),
- ორსულობა;
- ამინოგლიკოზიდების მიმართ ალერგიის არსებობა;
- ალერგია ქათმის ცილაზე (დამოკიდებულია გამოყენებული ვაქცინის ტიპზე, თუ იგი დამზადებულია ქათმის კვერცხის საფუძველზე);
- პირველადი იმუნოდეფიციტი,
- ავთვისებიანი ნეოპლაზმები და სისხლის დაავადებები,
- წინა ვაქცინის მიღების გართულებები (ჰიპერთერმია, ჰიპერემია).
ასეა თუ ისე, წითელას ვაქცინაცია მკაცრად არის რეკომენდებული ბავშვობაში, თუმცა ეს არ არის სავალდებულო. 7 წლამდე ვირუსით დაინფიცირების რისკი საკმაოდ მაღალია: საკმარისია მჭიდრო კონტაქტი მის რომელიმე მატარებელთან. ასევე დიდი ალბათობაა, რომ ინფექციით დაზარალებულ ორგანიზმს ვერ შეძლოს მის მიმართ საკმარისი იმუნიტეტის განვითარება და ეს სავსეა სხვადასხვა გართულებებით, მათ შორის სიკვდილით.
წითელასა და მსგავსი დაავადებების საწინააღმდეგო ვაქცინების თანამედროვე ჯიშები სიმპტომების მიხედვით განსხვავდება საკმაოდ უსაფრთხო შემადგენლობით და თავად ვაქცინაციის პროცედურა შეიძლება ჩატარდეს ნებისმიერ საზოგადოებრივ სამედიცინო დაწესებულებაში. აუცილებელია მისი დასრულება ვაქცინაციის ეროვნული განრიგის შესაბამისად და წარმატებული ვაქცინაციების დაფიქსირება შესაბამის სამედიცინო ჩანაწერში.
