კონცეპტუალური, ანუ ვერბალურ-ლოგიკური აზროვნება არის აზროვნების უახლესი ტიპი. ეს ეხება კონკრეტულ ცნებებს და არა სურათებსა და მოქმედებებს. განვითარებული კონცეპტუალური აზროვნება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მეცნიერთათვის.
როგორ ყალიბდება კონცეპტუალური აზროვნება და რა არის ეს
კონცეპტუალური აზროვნება იყენებს ცნებებს და ლოგიკურ კონსტრუქციებს. მისი განვითარებით, ადამიანის აზროვნება გადის რამდენიმე ეტაპს და კონცეპტუალური მათგანი უახლესია. მასზე ადრე ადამიანს აქვს ვიზუალურ-ეფექტური და ვიზუალურ-ფიგურალური აზროვნება. მთლიანობაში კაცობრიობის ევოლუციაში კონცეპტუალური აზროვნებაც ბოლოს გამოჩნდა. მის განვითარებას ხელს უწყობს პრაქტიკული ვიზუალურ-სენსორული გამოცდილების დაგროვება.
კონცეპტუალური აზროვნების განვითარებამდე ბავშვს ახასიათებს ეგოცენტრიზმი, მას არ შეუძლია სხვა ადამიანების თვალით შეხედოს მოვლენებს, დაიკავოს მათი ადგილი. თანდათანობით, ბავშვის ცნობიერებაში მკაფიოდ შემოდის მკაფიო ცნებები, შემდეგ კი ფიქრი იწყებს სხვაგვარად მუშაობას. ეს ცნებები ძირითადად სკოლაში სწავლის პროცესში შემოდის. ბავშვის მთელი სამყარო მის გარშემო აღარ არის ორიენტირებული, ლოგიკური აზროვნება აქტიურად ვითარდება. ამრიგად, ხდება გადასვლა გამოსახულებებიდან სიტყვაზე მითითებულ ცნებებზე.
განვითარებული კონცეპტუალური აზროვნება არ ჩრდილავს ვიზუალურ-ეფექტურ და ვიზუალურ-ფიგურაციულს. ეს ხელს უწყობს მათ გაუმჯობესებას და განვითარებას. ლოგიკურად და აბსტრაქტულად აზროვნების უნარი არ უარყოფს პრაქტიკულ უნარებს. უფრო მეტიც, ზოგიერთი პროფესია ფოკუსირებულია ადრე, უფრო პრაქტიკულ აზროვნებაზე. ეს ეხება ტექნიკურ პროფესიებს. მაგალითად, მწერლები საუკეთესოდ არიან განვითარებული ვიზუალურ-ფიგურატიული აზროვნება.
არსებობენ ადამიანები, რომლებიც პრაქტიკულად არ იყენებენ კონცეპტუალურ აზროვნებას, ეყრდნობიან ყოველდღიურ გამოცდილებას. სამეცნიერო სფეროსთვის ის აუცილებლად უნდა განვითარდეს. ინტელექტის დონე ამაზეა დამოკიდებული; ყოველდღიურ ფსიქოლოგიაში კონცეპტუალური აზროვნება ხშირად გონებასთან აიგივებენ.
კონცეპტუალური აზროვნების ოპერაციები
კონცეპტუალური აზროვნება ბევრ ოპერაციას იყენებს. აქ არის მთავარი. ანალიზი - ზოგადი დაყოფა ნაწილებად და ნიშნებად. სინთეზი არის ნაწილების განზოგადება მთლიანობაში. შედარება არის საგნების ან ფენომენების შეჯამება. აბსტრაქცია - მნიშვნელოვანი მახასიათებლების ხაზგასმა და აბსტრაქცია უმნიშვნელოდან. აბსტრაქტულობის უნარი ჩნდება უფროს სასკოლო ასაკში.
განზოგადება არის ცნებათა დაჯგუფება ერთ კატეგორიად. სისტემატიზაცია არის კატეგორიების მინიჭება ერთ სისტემაზე. კონკრეტიზაცია - განზოგადებული ცოდნიდან კონკრეტულ საქმეზე გადასვლა. განსჯა - ობიექტებსა და ფენომენებს შორის ურთიერთობის გაგების უნარი. დასკვნა - დასკვნა მიიღება რამდენიმე განსჯის საფუძველზე. ასევე, ყალიბდება მიზეზობრივი კავშირის დასკვნის შესაძლებლობა, წარმოდგენა გექნებათ მიზნებსა და საშუალებებზე.
