კარგი - ყველა მუშაობს ამ კონცეფციით, მაგრამ თუ ადამიანს სთხოვთ აუხსნას რას გულისხმობს, მაშინ იგი, სავარაუდოდ, ამას მოკლედ ვერ შეძლებს. მთელი დისკუსია სწრაფად ჩამოვა იმ ფაქტზე, რომ კარგი ფილოსოფიური ცნებაა და ყველამ უკვე იცის, რა არის ეს, რადგან ადამიანები ამას გულში გრძნობენ. მაგრამ ზუსტად ასეთი ცნებების ახსნა ყველაზე საინტერესო ამოცანაა ფილოსოფოსებისთვის.
სიკეთე დასავლურ ტრადიციაში
კარგი ეხება ტერმინებს, რომლებიც აღწერს მორალურ და ეთიკურ კატეგორიებს. ეს არის ეთიკის კატეგორია. ყოველდღიური გაგებით, ყველაფერს ეწოდება კარგი, რაც არის კარგი, მოაქვს ბედნიერება ან სიხარული და საშუალებას გაძლევთ მოიგოთ სიყვარული. უფრო მეტიც, ყოველდღიური ინტერპრეტაცია ზოგჯერ საშუალებას აძლევს სიკეთის "რთულ" ტიპებს, როდესაც ერთი შეხედვით ზოგიერთი ფენომენის სარგებელი აშკარა არ არის, მაგრამ საბოლოოდ ეს კარგი გამოდის.
დასავლური სამყაროს ფილოსოფოსები დიდი ხანია ცდილობენ აღწერონ სიკეთე, მას დაუპირისპირდნენ ბოროტების, ან ცუდის კატეგორიას. სიკეთე არის ბოროტის სრულიად საწინააღმდეგო და თუ სიკეთე სასარგებლოა, მაშინ ბოროტება მავნებელია. სამყაროს ეს დაყოფა კარგ და ბოროტ ნაწილებად განსაკუთრებით ახასიათებს დასავლურ სამყაროს. ძველმა ბერძნებმა საფუძველი ჩაუყარეს ასეთ გაუსაძლის ანტონიმებს და მოგვიანებით ქრისტიანულმა რელიგიამ ეს განსხვავება კიდევ უფრო განავითარა.
ასე რომ, ქრისტიანობაში სიკეთეს ღვთიური სტატუსი ენიჭება და ამ ასპექტში იგი აბსოლუტური ხდება, ღვთის განგებულებად იქცევა. ეს საშუალებას გაძლევთ მიიღოთ ყოველდღიური დამატებითი ინტერპრეტაციები, მაგალითად, ითვლება, რომ კარგი ბრუნდება და ბოროტება დაუსჯელი არ დარჩება.
კარგი უნდა იყოს უინტერესო, რადგან თუ ეს კეთდება მოგების მიღების მიზნით, მაშინ ეს უკვე აღარ არის კარგი, მაგრამ ეს კომერციული ოპერაციების კატეგორიიდან არის.
სიკეთე აღმოსავლურ ტრადიციაში
აღმოსავლეთის ტრადიციაში არ არსებობს სამყაროს ასეთი მკაფიო დაყოფა კარგად და ბოროტებად, ისევე როგორც არ არსებობს რელიგია, რომელიც აბსოლუტიზირებს სიკეთის ცნებას. მაგალითად, ტაოიზმი, რომელშიც სიკეთესა და ბოროტებას უწოდებენ იინ და იანგს, თვლის, რომ ეს არის სამყაროს მმართველი თანაბარი ძალები და რომ ერთი წარმოუდგენელია მეორის გარეშე. ერთად, ინი და იანგი ქმნიან ჰარმონიას, რომელზეც ეყრდნობა სამყარო. ბოროტების განადგურება ნიშნავს სამყაროს არსებობის პრინციპის შელახვას.
დაოიზმში მიიჩნევა, რომ სამყარო სიკეთისა და ბოროტებად დაყოფის მცდელობა უშედეგოა, რადგან სამყარო უსასრულოა და ასეთი დაყოფაც უსასრულოდ უნდა განხორციელდეს.
ამავე დროს, თითოეულ აღმოსავლურ რელიგიურ ტრადიციაში გათვალისწინებულია არსებობის გარკვეული ასპექტები, რომლებიც უარყოფითად ითვლება. მაგალითად, ბუდიზმში უარყოფითი მხარეა მუდმივი აღორძინება, რომელსაც ტანჯვა მოაქვს ცოცხალ არსებას. ყველაფერი, რაც ადამიანს ზედმეტად ჩაჰყავს ცხოვრების უფსკრულში, ბოროტებად მიიჩნევა, ანუ ეს ყველაფერი ვნებები და სურვილებია.
ინდუიზმში სიკეთეა გულის ჩაკრას დაცვა და მისი მაქსიმალურად გახსნა. ისლამი, მართალია ეს აღმოსავლური ტრადიციაა, მაგრამ სიკეთისა და ბოროტების გაგებაში ქრისტიანობას უფრო ახლოსაა, ვიდრე სხვა რელიგიებს. სიკეთის ყველაზე "მოსახერხებელ" გაგებას კონფუციანობა გვაძლევს: კონფუციუსმა თქვა, რომ სიკეთე არის ის, რასაც ადამიანი თავისთვის სიკეთედ თვლის.
